Telugu-English Dictionary/ప
ప
ప pa, The thirty-sixth letter, and twenty-first consonant, in the Telugu alphabet.
పంకా panka, s. A fan.
పంకించు pankintsu, v. n. To receive attention; to possess weight, or authority.
పంక్తి paiikti, s. A line, row, or range.
పంగ panga, s. The forked branch ol a tree. పంగటించు-పంగడించు, పంగలించు pangatintsu, pangadintsu, pangalintsu, v. a. To open the legs. పంగటికాళ్ల pangatikalla, adj. Bandy-legged.
పంగనామము panganainamu, s. videT. నామము namamu, No. 2.
పంగిడీ pangidi, s. A deep pit, for catching elephants,
పంగు pangu, s. Pudendum mnliebre.
పంచ pantsa, s. A veranda.
పంచకము pantsakamn, s. The quantity of 5 tooms of grain.
పంచదార pantsadara, s. Sugar. చీనా, పటిక-పంచదార china, patika-pantsadara, Sngar candy.
పంచపాళీ, పంచాది pantsapalf, pantsadi, s. The roof of a veranda or balcony.
పంచబంగాళము panchabangalamu, 5. Disappearance, vanishing.
పంచితము panchitamn, s. Cow's urine.
పంచు pantsu, v. a. To distribute, divide, or share. 2. To dispatch, or send. 3. To command.
పంచె panche, s. A Hindoo's lower garment.
పంజరము pandzaramu, s, A cage. పంజు pandzu, s. A torch.
పంజె panje, «cZ; Poor, helpless, s. A helpless person. పంజెతనము panjetanamu, 5. Helplessness.
పంట panta, s. Produce ; crop. పంటవలంతి pantavalantb s. The earth.
పంటసాల pantasala, s- A granary or magazine.
పంటి panti, s. A large earthen pot, with a wide mouth.
పంటె pante, s. A distaff.
పంట్రకోల pantrakola, 5. A harpoon.
పండావాండ్లు pandavandlu, 5. plu. A certain caste of Hindooos, named Panda.
పండితుడు panditudu, s. A pundit, or learned brahman.
పండు paudu, 5. Making in the inflex. Sing. పంటి panti, And in the nom. plu. పండ్లు pandlu, A fruit. v. n. To ripen. 2. To produce. 3. To lie down. 4. To be accomplished. పండుటాకు, పండాకు pandutaku, pandaku, A yellow or ripened leaf.
పండువెన్నెల panduvermela, .9. lit. Ripened moon light. The height of the full moon.
పండించు pandintsu, v, Cans. To cause to ripen ; to cultivate, or raise a crop.
పండబారు pancjabaru, v. n. To begin to ripen. 2. To grow pale, or white.
పండుకొను panclukonu, v.- Comp. To lie down, or recline.
పండుగ panduga, .v. A feast.
పండువ, పండువు panduva, panduvu, 5. vide. పండుగ panduga.
పండ్రెండు, పండెండు pandrendu, panclhendn, adj. Numeral. Twelve.
పంతము pantamu, «v. A vow, promise, or engagement. 2. A wager. 3. Obstinacy, firmness, perseverance.
పంతగించు pantagintsu, v. n. To vow. 2. To wager, 3. To persevere.
పంతులు pantulu, s. plu. A title affixed to the proper name, and assumed by brahmans in the northern circars, when employed by government. 2. A schoolmaster.
పంద panda, s. A coward.
పంది pandi, s. A hog. పందికొక్కు pandikokku, s. An immense rat, commonly termed a bandy coot. పందికొమ్ము pandikommu, The tusk of the wild boar. పందిగోడ్రించు pandigondrintsti, To grunt as a hog.
పందియము pandiyamu, s. vide పందెము pandemu.
పందిరి, పందిలి pandiri, pandili. s. Making in the inflex. Sing. పందిటి pauditi, And the nom. plu. పందిళ్లు pandillu, A shed made of leaves, of wicker work ; a pandol పందుము pandumu, .?. Ten tooms.
పందెము pandemu, s. A wager, stake, or bet. గుఱ్ఱపుపందెము gurrrapu pan- demu, A horse race. పందెమువోడు pandemu vodo, To lose a wager. పందెముగెలుచు paridenTugelutsu, To win a bet.
పందొమ్మిది, పంధొమ్మిది pandommidi, pandhommidi,ad/. Numeral. Nine- teen. పందొమ్మండ్రు pandommandru. *. £>/w. Nineteen persons.
పంపకము pampakarau, s. Division, sharing. 2. Sending. 3. Dismission. 4- Contrivance, means, expedient.
పంపు, పంపించు pampu, pampintsu, . a. tfi'de అంపు ampu, The former word is $lso a substantive noun, and denotes. Sending, dismissing. 2. A certain* weight equal to five eighths of a seer. పంపుచేయు pampucheyu, To send evil spirits to torment another.
పకపకలు pakapakalu,s.pZw.Loud bursts of laughter. పకపకనవ్వు, పకపకలాడు pakapakanavvu,pakapakaladu,?7.?z. To laugh very loudly.
పక్క pakka* s. The side. 2. A side or direction. 3. A page. 4. A bed, or bedding, adj. Near, next, neighbouring. పక్కయిల్లు pakkayilhi,The neighbouring house. పక్కపండ్లు pakkapanrllu, The side teeth, as distinguished from those in front. పక్కబలము pakkabalamn, Auxiliary force ; assistance, help. పక్కగాబోవు pakkagabovu, To walk alongside. పక్కయెముక pakkayemuka, s. A rib. పక్కపోట్లుబొడుచు pakkap6tlubodutsu, To tickle one in the sides.
పక్కము pakkanru, s. A side. 2. The lunar fortnight, either of the moon's increase, or decrease.
పక్కి pakki, 5. A bird.
పక్కు pakku, s. A scab.
పక్కున pakkuna, adv. Suddenl}-. 2. Inconsiderateh'. 3. exceedingly.
పక్కెఱ pakkerra, $, Armour, mail.
పక్వము pakvamu, adj. Ripe, mature. 2. Dressed, cooked. 3. Fit for use; fit, convenient. పక్వముచేయు pakvamucheyu, To cook or dress vituals, &c. 2. To bring any thing to a proper settlement. పక్వమగు pakvamagu, To become ripe? or mature.
పగ paga, s. Hatred, hostility, enmity. 2. an enemy, or foe. పగదీర్చుకొను pagadirstukonu, To revenge ; to avenge, lit. To vent one's enmity. పగబట్టు pagabattru, To entertain or conceive hatred.
పగడ pagada, s. An ace ; one in games పగడము pagadamu, s. Coral. 2. vide పగడ pagacla. పగడంపురిక్క paga- dampurikka, The sixth of the lunar mansions.
పగతుడు pagatudu, s. An enemy, or foe. This word, in the nora. plu. Makes. పగఱ, పగతులు pagarra, pagatulu.
పగలు, పగులు pagaln, pagulu, v. n. To break, crack, or go to pieces ; to be broken, or fractured, as a limb; to break, or burst, as a sore. s. Making in the inflex.Sing. పగటి pagati, Day, day-time.
పగలువత్తి pagaluvatti, s- A blue light.
పగలించు-పగిలించు, పగల్చు pagalintsu-pagilintsu, pagaltsu, v. a. To break, or crush. పగలగొట్టు pagalagoftu, To break into pieces, to break open, to break, off.
పగుళ్లు pagullu,s plu. Crevices, cracks. రాత్రిపగలు ratripagalu, Day and night. పట్టపగలు pattapagalu, Midday.
పగిది pagidi, s. Mode, manner, way.
పగ్గము paggamu, s. A rope, rein, or halter.
పగ్గియ, పగ్గె paggiya, pagge, s. Arrogance.
పచరించు pacharintsu, v. n. To walk about ; to wander. 2. To cause to extend.
పచారు pacharw, s. Walking.
పచ్చ patstsa, s. An emerald. 2. Any figure punctured, or tattooed, into the skin, adj. Green. 2. Yellow.
పచ్చన, పచ్చదనము patstsana, patstsa- danamu, 6*. Green or yellow colour పచ్చని patstsani, adj. Green, yellow. పచ్చనిబంగారు patstsanibangaru, Yellow, or pure, gold.
పచ్చడము patstsadamu. s. A particular kind of cloth,generally twenty- four cubits long, and two cubits broad.[2.Two cloths sewn together.
పచ్చడి patstsadi, *, A sort of pap, made of vegetables, or cards, mixed with tamarind juice, salt, chillies, &c.
పచ్చి pachchi, s. A bird. adj. Raw, unripe, unboiled, fresh, new.
పచ్చిక pachchika, s. Grass, verdure.
పచ్చెము pa,ehchemu, s. Robbery com- mitted in public. పచ్చెపువాడు pach- chepuvadu, A man who robs in public.
పజ్జ padzdza, adv. Near.
పటకా pataka, s. A sash.
పటకారు patakuru, s. A pair of tongs, or pincers.
పటము patamu, s. Cloth. 2. A picture, when finished and mounted. 3. A particular sort of cloth ; coarse thick cloth, canvas. గాలిపటము galipatamu, A paper kite. పటకారుడు patakarudu, A weaver. పటాపంచలు patapantsalu, s. phi. Dispersion, defeat. పటాపంచలవు patapantsalava, To be dispersed, as an army, &c.
పటికము patikamu, 5. Crystal. పటికకారము patikakaramu, s. Alum, lit' Astringent crystal.
పటికబెల్లము patikabellamu, s. Sugarcandy,
పటుగారు patugaru, s. vide పటకారు patakaru.
పట్ట patta, s. The inner bark of a tree. 2. Sackcloth.
పట్టణము, పట్నము pattanamu> patnamu, s«. A city.
పట్టపగలు pattapagalu, 5. Vide under. పగలు pagalu.
పట్టపువాడు pcittapuvadu, 5. A boat- man,
పట్టము pattamu, s. A stone for grinding. 2. A diadem. పట్టపుదేవి pattapudevi, s. A queen. పట్టపేనుగ pattapenuga, A royal elephant. పట్టముగట్టు pattamngattu* To crown ; to invest with a high dignity. పట్టమేలు pattamelu, To reign.
పట్టా pafcfca, «v. The Inner bark of a tree. 2. Sackcloth. 3. The puttah or written document given to ryots, cultivators, &c-
పట్టాభిషేకము pattabhishekamu, s.The coronation of a king, or installation of any one, by means of unction, or bathing.
పట్టి patti, postpos. Through. This is the past verbal participle of the verb. పట్టు pattu, q- v.
పట్టి patti, s. A child, ; an infant. పట్టిపట్టి pattipatti, s. A grand-child.
పట్టీ patti, s. A written list of abuses, committed by public servants. 2. A roll of beetle, &c. Tied, up.
పట్టు pattu, 5. Silk. 2. Any external application to allay pain, or to a sore, &c. 3. A hold, gripe, or grasp; seizing. 4. A place ; A house, an abode. 5 Cause, reason, or ground, for a proceeding.
పట్టు pattu, v. a. To seize, or apprehend ) to catch, or take hold of. 2. To hold, or take, possession of a country. 3. To hold in, or retain, as breath, &c. 4. To undertake. 5. To find out, discover. 6. To press, depress, repress, or suppress. 7. To begin. 8. To be dependant on. 9. To stop, as pay. 10. To blow, as a trumpet. 11. To admit, ss a law suit. 12 To take* or receive, as a bribe, v. n. To be attacked by insects 2. To cost, 3. To fit, or suit. పట్టె patte, $ The wooden part of a bedstead. 2. The tape of a bed- stead. 3. A streak, or stripe. తాటిపట్టె tatipatte, A palmyra spar.
పట్టెడ pattecla, s. Broad and strong tape. 2. An ornament for the neck. 3. An anvil.
పట్టెడు pattedu, s, A handful.
పఠము pathanu, s. A picture.
పడక padaka, s. A bed. 2, Reclining.
పడగ paclaga, 5. The hood of the hooded Bnafee- 2- A flag or banner.
పడచ్చు padatstsu, s. A puncheon, or tool having some figure on it, by which impressions are struck.
పడతి padati, s. A woman.
పడమఱ padamarra, s. Making in the infle^. Sing. పడమటి paclamati, The west. 2. The west wind.
పడయు pada) 7 U, v. a. To obtain or acquire. 2. To possess.
పడవ padava, 5. The end of a Calpa, or destruction of the world. 2. A boat.
పడవాలు padavalu, s. The leader, com- mander, or general, of an army.
పడసాల padas^la, s. A hall.
పడి padi, s. A measure of capacity, containing a seer and a half.
పడికట్టు padikattu, s. A stair, or step. 2. A weight. 3. A degree.
పడిగె padige, 5. «;iete పడగ paclaga.
పడిదె padide, 5. Clothes of another borrowed, without his knowledge, from the washerman.
పడియ padiya, s. A puddle ; a dirty pond.
పడిశెము padisemu, s. A cold, or catarrh.
పడు padu, v. ?z. To fall- 2. To occur, or happen. 3. To be caught in a snare, &c. 4. To be killed in battle. 5. To lose the power of any limb.
పడుకొను, పడుక్కొను padnkonu. padu kkonu, v. Comp. To lie down, or recline.
పడుగ paduga, 5. vide పడగ paclaga.
పడుగు padugu, s. The threads which run the whole length of the web. 2. A heap of cut corn, whence p irt has been carried away.
పడుచు padutsu, s. A girl. 2. A virgin. adj. Young, v. a. To prostitute one ; s-self. పడుచుతనము padutsutanamu, .?. Puberty. 2. Youth.
పడుపాటు padupatn, s. Ruin, waste. 2. Omission; mistake, adj. Useless, unserviceable.
పడుపు padupa, .9. Prostitution. పడుపుపడతి padupu padati, A prostitute.
పడువరి paduvari, .9. Sprouts produced by seeds of paddy, sprinkled by chance, as the crops are cut. పడ్డ padda, 8. A female buffalo, or cow, fit for breeding.
పణతి panati, 5. A woman.
పతకము patakamu, 5. An ornamental breast plate, set with precious stones.
పతి pati, s. A master, or owner ; a lord or ruler ; a husband.
పతివ్రత pativrata, 5. A chaste and virtuous wife.
పత్తి patti, 5. Cotton.
పత్ని patni, s. A wife.
పత్రము patramu, s. A leaf of a tree, or of a book. 2. A written bond.
పత్రిక Pa^rl^a ' s - ^ letter of correspondence. 2. A leaf.
పథము pathamu, s. A road, or way.
పథ్యము pathyamu, adj. Proper, fit, suitable, agreeing with, but chiefly applied medically, with respect to diet, or regimen, s. Diet, regimen.
పదకము padakamu, s. vide పతకము patakamu.
పదకొండు, పద్దకొండు padakondu, paddakondu, adj. Numeral. Eleven.
పదటము padatamu, s. Precipitation.
పదడు padadu, s. Ashes.
పదను padanu, s. vide పదును padunu.
పదపడి padapadi, adv. Afterwards.
పదము padamu, s. A foot. 2. A foot- step, the mark of a foot.
పదమూడు padamudu, adj. Numeral* Thirteen, vide పద్మూడు padhmudu.
పదరు, పదురు padaru, padurn, v. n. To be overhasty, or precipitate,
పదరులు padarulu, 5. plu. Angry expressions.
పదవి padivi, s. Fortune, luck.
పదహారు padaharu, adj. Numeral. Sixteen.
పదాతి padati, s. A foot soldier.
పదార్థము padarthamu, s. Thing; sub. stantial or material form of being.
పది padi, adj. Numeral. Ten. పదిమంది padimandi, lit. Ten persons. Several or many people.
పదిలము padilamu, s. Care, caution, security.
పదిలముచేయు padilamucheyu, v. a. To secure, or take care of.
పదియేడు padiyedu, adj. Numeral. Seventeen.
పదిహేను, పదియేను padihenu,padiyenu, adj. Numeral. Fifteen.
పదునాలుగు padunalugu, adj. Numeral. Fourteen.
పదును padunu, s. Moisture, damp- ness. 2. Sharpness. 3. Quickness. 4. A certain measure of rain ; a quantity of it sufficient to render the earth fit for ploughing.
పదునెనిమిది padunenimidi. adj. Numeral. Eighteen. పదుపు padupu, 5. A herd of cattle.
పద్దు paddu, s, A vow ; a promise. 2. Ad entry in account.
పద్ధతి paddhati, s. A road, or way. 2. A line, row, or range. 3. Manner, mode. 4- Custom, habit.
పద్మము padmamu, 5. The lotus.
పద్మవెలమలు padmaveiamalu, s. plu. A certain Soodra tribe.
పద్యము padyamu, s. Metre, verse. 2. A poem. పద్యాలు-పాడు, చదువు padyrlu-padu, tsaduvu, To read or sing poetry.
పథ్నాలుగు padhnalugu, adj. Numeral. Fourteen.
పద్మూడు padhmi'idu. adj. Numeral. Thirteen.
పన pana, s. A sheaf of corn.
పనటి panati, s, e^efe. పంటి p?nti.
పనవు panavu, 0. a. To encompass, it surround.
పనసవాండ్లు panasavandlu, 5. p/w. A particular caste of people, who live upon alms received from goldsmiths.
పని paui, s. Business, work, employment. 2. An affair, or matter. 3. Service. 4. Use, utility. 5. State, condition. 6. An act. పనిదీర్చు panidirtsti, To finish a business. 2. To kill. పనిబెట్టు pauibettu, To employ, or give work. మంచిపని manchipani, A good or praiseworthy act. పనిచేయు panicheyu, To work, or serve. పనికివచ్చు panikivatstsu, To be useful, or serviceable.
పనికిరాని panikirani, adj. Useless, unserviceable.
పనిముట్లు panimutlu, s. plu. Tools.
పనివడి panivadi, adv. Exceedingly, much.
పనివిను panivinu, v. n. To go.
పనుచు panutsu, v. a. To send. 2. To command, vide అనుచు anutsu.
పనుపడు panupacju, v. n. To be accustomed, inured, or qualified. పనుపరుచు panuparutsn, v. a. To inure, to accustom.
పనుపు panupu, s. Sending. 2. Command, order. vide పంపు pampu.
పన్నాగము pannagamu, s. The canopy over an open native palankeen, usually made of fine scarlet cloth.
పన్నిక pannika, «. Yoking cattle, or joining together instruments of husbandry.
పన్నిదము pannidamu, s. vide పందెము pandemu.
పన్నీరు pannirn, s. Making in the inflex. Sing. పన్నీటి, పన్నీరు panniti, pannlru, Rose-water.
పన్ను pannu, v. a. To make, to form. 2. To invent. 8. To feign or pretend. 4. To yoke cattle, or join together instruments of husbandry. పన్ను pannu, 5. A tax. 2. Rent-
పన్నుగా pannuga, adv. Properly. nicely, neatly ; in good order.
పన్నె Panne, s - ^ n instrument used by weavers.
పన్నెండు pannendu, adj. Numeral. Twelve.
పప్ప PaPPa, s - ^ cake.
పప్పు pappu,.s. Split pulse of any kind; split almonds, <fcc.
పబ్బము pabbamu, s. Particular pe- riods of the year, such as the equinoxes &c, When offerings are made by the Hindoos to the manes of their ancestors.
పముజులకమ్మలు pamudzulakammalu, $. plu. A large kind of ear-rings, worn by Hindoo females.
పయర payara, s. A southern wind. 2. A cool breeze. పయరపంట payara- panta, s. Pulse, or other crops, to the 'growth of which a stroDg wind is favorable.
పయి, పయిన payi, payina, acfa- On the top, upon, over, above. 2. Upon, against. 3. In future, hereafter, పయికొను payikonu, To advance against another in battle. .
పయిగస్తీ payigasti, s. A person placed over a patrole to controul it. vide గస్తీ gasti.
పయికము payikamu, s. Money, cash, treasure. 2. Wealth, property. 3. A coin of the value of five cash.
పయిజార్లు payidzarlu, s. plu. Shoes.
పయిట payita, s. That part of the garmeat of a Hindoo female which c3vers the breast.
పయిడి payidi, s. Gold. పయిడిముడుచు payilimudutsu, To betroth- lit. To tie gold. పయిడిముడుపు payiclimudupu, Affiance.
పయిడి-కంటి, కంటె payidi-kanti, kante, s. A certain bird, the notes of which are considered ominous.
పయినము payinamu, s. A journey ; departing or setting out from any place.
పయిరు payiru, 5. vide పైరు pairu.
పయెంట payenta, s. vide పయిట payita.
పయ్యెర payyera, s. vide పయర payara.
పరక paraka, s. The fraction one- eighth, or two-sixteenths. 2. Gold of two grains weight. 3. The 128th part of a pagoda- 4. The cream on curds.
పరఖావణి parakhavani, s. Shroffing, or examining money by sight.
పరగడ paragada, s. A field oatside of a village. 2. Another's possession.
పరగడగా paragadag£, adtf. By means of another.
పరగడుపు paragadupu, s. The state of the stomach before a person has broken his fast. An empty., or fasting stomach. పరగణా paragana, s. A purgunah, or division of a country, of which several form a zillah.
పరగు paragu, v. ri. To resemble, or be alike. 2. To shine. 3. To be agreeable. పరగ paraga, adv. Agreeably, pleasantly.
పరచు, పరుచు paratsu, parutsu, 0. a. To spread; to extend ; to scatter. vide పఱచు parratsu.
పరతంత్రము paratantramu, ac?;. Sub-servient, obedient, dependant.
పరదలు paradalu, s. plu. A sort of crane.
పరదా parada, s. A curtain, blind, or skreen.
పరపతి, పరపత్యము parapati.parapatyamu, 5. Credit, trust.
పరపు parapu, s. Extent, v. a. vide పరచు paratsu.
పరభారి parabhari, s. Assignment, పరభారిగా pnrabhariga, adv. Separately. 2. Indirectly.
పరమము paramamu, ad/. Best, most excellent. 2. Principal, chief.
పరమాత్మ paramatma, 5. The supreme being, considered as the soul of the universe.
పరమాన్నము paramannamu, s. Milk, boiled with a mixture of sugar, rice, &c, and used as a delicate food among the Hindoos.
పరము paramu, adj. Other, different. 2. Distant, remote. 3. Subsequent. 4. Best, pre-eminent. 5. Hostile. 6. Excessive, s. Salvation, final beatitude.
పరమేశ్వరుడు parameswarudu, s. One of the names of Siva.
పరవంజు paravandzu, v. n. To be spread, scattered, extended, or expanded.
పరవశము paravasamu, adj. Subservient to, dependant on, or subject to another. 2. Out of one's own control from joy, ecstacy, or sorrow.
పరవానా paravana, s. A written order, mandate, precept, or warrant.
పరసు parasu, s. Means. 2. Way, mode. 3. Opportunity.
పరస్పరము parasparamu, adj. Mutual, reciprocal, interchanging. పరస్పరముగా parasparamuga, adv. Reciprocally. 2. By some means or other.
పరాకు paraku, 5. Forgetfulness, neglect, want of attention.
పరాక్రమము parakramamu, s. Power, strength. % Exertion. 3. Valour, prowess.
పరాధీనము paradhinamu, adj. Dependant on, subject, or subservient, to another* s. Possession! by another. పరామరిక paramarika, s. Care. 2. Examination.
పరామరించు paramarintsu, v. a. To take care of, to support. 2. To examine.
పరామర్శ paramarsa, s. Inqairy, investigation. 2. Care, watching. 3. Consolation. పరామర్శించు paramarsintsu, v. a. To investigate. 2. To take care of, or watch- 3. To console.
పరాయీ parayi, adj. Strange, foreign
పరి pari, s. A time- 2. vi^e చతురంగబలము chaturangabalamu-
పరికించు parikintsu, p. a. To seek for, enquire into, examine? or investigate.
పరిగె parige, s. Gleanings of corn. పరిగెచేను parigechenu, A reaped field.
పరిగెత్తు, పరుగెత్తు parigettu, pamgettu, v. n. To run.
పరిగెలు parigelu, 5. A species of fish.
పరిగొను parigonu, o. a. To encompass, or surround. 2. To obtain or attain.
పరిగ్రహము parigrahamu, s. Acceptance, taking. పరిగ్రహించు parigrahintsu, v. a. To take, accept, or receive.
పరిచయము paricha}^amu, s. Acquaintance, knowledge.
పరిచారకుడు paricharakudu, s. A man servant. పరిచారిక paricharika, s. A maid servant.
పరిచితి parichiti, s. w'ota పరిచయము parichayamu.
పరిటెపురుగు paritepurugu, s. The spotted beetle, usually termed a cock- roach.
పరిఢవిల్లు paridhavillu, v. n. To shine.
పరితపించు paritapintsu, v. n. To be sorrowful.
పరిత్యజించు parityajintsu, «?. a. To abandon, or quit.
పరిత్యాగము parityagamu, s. Abandonment, quitting, desertion.
పరిపక్వము paripakvamu, s. Perfect maturity, adj. Perfectly ripe or mature.
పరిపరివిధాలుగా pariparividhaluga,a^u. In all sorts of ways.
పరిపాటి paripati, s. Order, method, arrangement. పరిపాటిగా paripatiga, Tolerably.
పరిపాలన paripalana, s. Protection* fostering care. 2. Performance of any act. 3. Government.
పరిపాలించు paripalintsa, v. a. To protect, or cherish. 2. To perform. 3. To govern, or rule.
పరిపూర్ణము paripurramu, adj. Complete, full. పరిపూర్తి panpiirti, s. Completion; fulness ; satiety, satisfaction.
పరిమళము parimalamu, s. Fragrance, perfume. పరిమళించు parimalintsu, To be fragrant. పరిమాణము parmianamu, s. Measure, quantity.
పఱిమాఱ్చు parimarrtsu, v. a. To kill, or assassinate.
పరియాచకము pariyatsakamu, s. From s. పరిహాసము parihasamu, q. v.
పరివట్టము rarivattamu. s. vide ఆలవట్టము alavattamu.
పరివారము parivaramu, .9. A dependant. 2. A train, or retinue.
పరిశీలన parisilana, s. An enquiry, in. vestigation, or scrutiny. పరిశీలించు parisilintsu, v. a. To investigate.
పరిశుద్ధము parisuddhamu, ad/ Sacred, holy. 2. Pure, clean.
పరిశోధించు parisodhiutsu, z>. a. To examine, or investigate. % To try.
పరిష్కారము parishkaramu, s. Deco- ration. 2. Cleanness, purity. 3. Settlement. పరిష్కరించు parishkarintsu, To make clear, or evident ; to settle, arrange, or adjust.
పరిసిపోవు parisipovu, v. n. To be rescued, or saved, from danger,&c.
పరిహారము pariharamu, s. Remedy, 2. pretence.3. Objection. 4. Quitting. పరిహరించు pariharintsu, v. a. To throw off, or away ; to quio ; to discard, or reject. పరిహారపెట్టు pa- riharapettu, To pretend, or object.
పరిహాసము parihasamu, .9. Mirth, sport, pastime, jocularity, merriment, jesting, raillery.
పరిక్ష, పరీక్ష pariksha, pariksha, s. Dis- crimination, investigation, examination, test, trial, experiment.
పరీక్షించు parikshintsu, v. a. To examine.
పరుండు parundu, v. n. To lie down; to recline.
పరుగు parugu, 5. Running. 2. A coss, cr distance varying from 2 to 3 miles.
పరుగెత్తు parugettu^-.w.Torun. పరుగెత్తిపోవు parugettipovu, To flee ; to run away.
పరుచు parutsu, v. a. To spread. 2. To scatter. పరుపు parupu, s. Bed- ding, A mattress.
పరుడు parudu, s. A stranger. 2. An excellent man. 3. God. 4. An enemy.
పరువడి paruvadi, adv. Well, properly. 2. Much, excessively.
పరువము paruvamn, 5. Ripeness, maturity. 2. Youth.
పరువము parnvamu, .9. vide పర్వము parvamu.
పరువు paruvu, s. Running. 2. Ripeness. 3. Dignity, rank. 4. Season. adj. Ripe, mature.
పరుషము parushamu, ad)'. Harsh, abusive. 2. Rough, rugged. 3 Se- vere, cruel, unkind.
పరుసదనము-పరుసము, పరుసు parusadanamn, parusamu, parusu, s. Harshness, or severity, in word or deed. పరేచకము paretsakamu, s, vide s. పరిహాసము parihasamu.
పరోక్షము parokshamu^ ad/ Imperceptible, invisible, unperceived.
పర్యంతము paryantamu, adv. Until; as far as ; up to.
పర్యాయము paryayamu, s. Order, arrangement, regular and methodical disposal or succession. 2. Manner, kind.
పర్ర parra, s. A swamp, marsh, bog, or fen. '<'. A measure of capacity, a parah, forty of which make one toom.
పర్వము parvamu, s. A knot ; a joint in a cane, or body, &c. 2. A name given to certain days in the lunar month, as the full and change of the moon.
పర్వు parvu, v. n. To extend, or spread.
పఱగించు parragintsu, v. a. To shoot arrows, &c.
పఱచు parratsu, v. To flee, desert, or run a way. 2. To flow as water.
పఱతెంచు parratentsu, v. n. To come.
పఱపు parrapu, v. Cans. To cause to flee. 2. To shoot arrows, &c. 3. To annoy or vex.
పఱికలు parrikalu, s. plu. A particular species of birds.
పఱిగొను parrigonu, v. a. To surround, or encompass. 2. To obtain.
పఱియ parriya, s. A piece, or bit. 2 A chink ; an opening, or crack, in the ground. 3. A pit.
పఱివోవు parrivovu, v. n. To be corrupted, or spoiled, v. a. To encroach, upon ; to usurp.
పఱుపు parrupa. s. Bedding ; a mat- tress.
పఱ్ఱ parra, s. vide పర్ర parra, పఱ్ఱయుప్పు parrayuppu, s. Salt spontaneously produced.
పఱ్ఱె parre, s. vide పఱియ parriya.
పలక palaka, s. A plank. 2. A gambling table. 3. A board for writing on. 4. The side of a wooden pillar.
పలకము palakamu, s. A small bed.
పలకరించు palakarintsu, v. a. To ask, beg, or solicit. 2. To hint, or remind. 3. To call aloud.
పలచన palatsana, s. vide పలుచన palutsana.
పలము palamu, s. A weight, equal to that of ten pagodas. 2. Flesh.
పలవ palava, s. vide పలువ paluva.
పలవరించు palavarintsu, v. n. To speak in one's sleep. పలవరింత palavarinta, s. Speaking while asleep.
పలవించు palavintsu, v. n. To lament.
పలు palu, adj. Many, several, s. vide పల్లు pallu.
పలుక paluka, *. A shield. 2. A part of a weaver's loom. 3. vide పలక palaka.
పలుకు, పల్కు paluku, palku, s- A word. 2. Speaking, warbling. 3. Sound, especially of music. 4. A language.
పలుగాకి palugaki, s- A wicked, or bad, person.
పలుగు palugu, s. vide పలుగాకి palugaki, 2. An iron crow.
పలుగురాయి palugurayi, 5. A white sort of stone,
పలుచన palutsana,s. •Thinness, spareness, leanness. పలుచని palutsani, ad/. Thin, spare, lean. 2. Not close, not thick. పలుచనిమాటలు palutsanimatalu, Contemptuous expressions.
పలుపు palupu, s. A halter for cattle.
పలుమఱు, పలుమాఱు palumarru, palumarru, acfa. Often, frequently, constantly, repeatedly.
పలువ paluva, s. A wicked, or bad, person, adj. Wicked, bad. పలువతిట్లు paluvatitlu, s. flu. Obscene abuse..
పలువరించు paluvarintsu, v. n. vide పలవరించు pal&varintsu.
పలువుండ్రు, పలువురు paluvundru, paluvura, s. p&z. Many persons, vide పలు palu.
పల్కరించు palkarintsu, v. a. vide పలకరించు palakariptsu.
పల్గుడు palgudu, s. Low ground.
పల్లకమ్మ pallakamma, s. The name of a village goddess.
పల్లకి, పల్లకీ pallaki, pallaki,s.A palankeen.
పల్ల గేదె pallagede 6*. A white female buffalo.
పల్లటిల్లు pallatilln, v. n. To be reduced to distress.
పల్ల టీలు pallatilu *. /?Zw. Poves.
పల్లము pallamu *, A saddle. 2. A pit. 3. Low ground. పల్లపుపంట pallapu- panta s. The wet crop.
పల్ల ఱపులు pallarrapulu, s. plu. Useless, or vain, expressions.
పల్లియ, పల్లె palliya, palle, s. A "village.
పల్లెమాట pallemata, A provincial, or vulga^, term.
పల్లెవాడు pallevadu, s. A villager. 2. 2. A fisherman.
పల్లు pallu, s. Making in the inflex. Sing. పంటి panti, A tooth. పండ్లనొప్పి pandlanoppi, s. The toothache.
పల్లు pallu, ^. Low ground, ad;. Low; on a low level,
పల్లెకూటము pallekutamu. s. A school.
పళ్లిక pallika, s, A small round flat basket.
పళ్లెము, పళ్లెరము pallemu, palleramu* a-. A small metal plate.
పవడము pavadamu, s, Coral. పవలు pavalu, s. Day ; day time, vide పగలు pagalu.
పవ్వళించు pavvalintsu, v. ;-i. To lie down, or recline.
పశి pasi, a<i;'. Young, tender, infant. పశితనము pas'itanamu, 5. Infancy, childhood.
పశిమి pasimi, s. Yellow colour.
పశువు pasuvu, 5. An animal in general. 2. A beast. 3. Horned cattle, 4. A Goat.
పశ్చాత్తాపము paschattapamu, s. Remorse, repentance. 2. Pity, com- passion.
పశ్చిమము paschimamu, s. The west. adj. Western. 2. Hinder, behind, after.
పస pasa, s, Brightness, splendour. % effect, result. 3. Ability, qualification.
పసందు pasandu, adj. A greeable, pleasing, handsome, comely.
పసదనము pasadanamu, s. Decoration, embellishment.
పసపు pasapu, s. Turmerick. పసుపుకుంటpasapukunta, A certain extent of low land in which tnrmerick grows. పసుపుచాయ pasaputs&ya Yellow colour.
పసరము, పసలము pasaramu, pasalamu> 5. A quadruped. It is usually applied to horned cattle.
పసరు, పసురు pasaru, pasuru, s. The expressed juice of leaves. 2. Bilious vomiting. పసరుచాయ pasarutsaya, Green colour.
పసదము pasadamu, s. Food, especially such as has been offered to idols. Kindness.
పసాపడు pasapadu, v. a. To eat.
పసి pasi. adj' vide పశి pasi, s. Frag- rance, smell. 2. Cattle.
పసిడి pasidi, s. Gold. adj. Golden.
పసిదిండి pasidindi, s. A tiger.
పసిమి pasimi* s. vide పశిమి pasimi.
పసిరిక pasirika, s. Young, or tender, grass. పసిరికపాము pasirikapamu, A greenish snake.
పసుపు pasapu, s. vide పసపు pasapu.
పసులపోలిగాడు pasulapoligadu, s. vide ఏట్రింత etrinta.
పస్తాయించు pastayintsu, i n. To feel shame, or regret. 2. To bear or suffer.
పక్షము pakshamu, s. The bright, or dark, half of the lunar month. 2- A wing.