The Exeter Book (Jebson)/The Phoenix

For other versions of this work, see The Phoenix (anonymous).

The Phoenix

Verse Indeterminate Saxon

Hæbbe ic gefrugnen         þætte is feor heonan
eastdælum on         æþelast londa,
firum gefræge.         Nis se foldan sceat
ofer middangeard         mongum gefere

5

folcagendra,         ac he afyrred is
þurh meotudes meaht         manfremmendum.
Wlitig is se wong eall,         wynnum geblissad
mid þam fægrestum         foldan stencum.
ænlic is þæt iglond,         æþele se wyrhta,

10

modig, meahtum spedig,         se þa moldan gesette.
ðær bið oft open         eadgum togeanes
onhliden hleoþra wyn,         heofonrices duru.
þæt is wynsum wong,         wealdas grene,
rume under roderum.         Ne mæg þær ren ne snaw,

15

ne forstes fnæst,         ne fyres blæst,
ne hægles hryre,         ne hrimes dryre,
ne sunnan hætu,         ne sincaldu,
ne wearm weder,         ne winterscur
wihte gewyrdan,         ac se wong seomað

20

eadig ond onsund.         Is þæt æþele lond
blostmum geblowen.         Beorgas þær ne muntas
steape ne stondað,         ne stanclifu
heah hlifiað,         swa her mid us,
ne dene ne dalu         ne dunscrafu,

25

hlæwas ne hlincas,         ne þær hleonað oo
unsmeþes wiht,         ac se æþela feld
wridað under wolcnum,         wynnum geblowen.
Is þæt torhte lond         twelfum herra,
folde fæðmrimes,         swa us gefreogum gleawe

30

witgan þurh wisdom         on gewritum cyþað,
þonne ænig þara beorga         þe her beorhte mid us
hea hlifiað         under heofontunglum.
Smylte is se sigewong;         sunbearo lixeð,
wuduholt wynlic.         Wæstmas ne dreosað,

35

beorhte blede,         ac þa beamas a
grene stondað,         swa him god bibead.
Wintres ond sumeres         wudu bið gelice
bledum gehongen;         næfre brosniað
leaf under lyfte,         ne him lig sceþeð

40

æfre to ealdre,         ærþon edwenden
worulde geweorðe.         Swa iu wætres þrym
ealne middangeard         mereflod þeahte,
eorþan ymbhwyrft,         þa se æþela wong,
æghwæs onsund,         wið yðfare

45

gehealden stod         hreora wæga,
eadig, unwemme,         þurh est godes;
bideð swa geblowen         oð bæles cyme,
dryhtnes domes,         þonne deaðræced,
hæleþa heolstorcofan,         onhliden weorþað.

50

Nis þær on þam londe         laðgeniðla,
ne wop ne wracu,         weatacen nan,
yldu ne yrmðu         ne se enga deað,
ne lifes lyre,         ne laþes cyme,
ne synn ne sacu         ne sarwracu,

55

ne wædle gewin,         ne welan onsyn,
ne sorg ne slæp         ne swar leger,
ne wintergeweorp,         ne wedra gebregd,
hreoh under heofonum,         ne se hearda forst,
caldum cylegicelum,         cnyseð ænigne.

60

þær ne hægl ne hrim         hreosað to foldan,
ne windig wolcen,         ne þær wæter fealleþ,
lyfte gebysgad,         ac þær lagustreamas,
wundrum wrætlice,         wyllan onspringað
fægrum flodwylmum.         Foldan leccaþ

65

wæter wynsumu         of þæs wuda midle;
þa monþa gehwam         of þære moldan tyrf
brimcald brecað,         bearo ealne geondfarað,
þragum þrymlice.         Is þæt þeodnes gebod,
þætte twelf siþum         þæt tirfæste

70

lond geondlace         lagufloda wynn.
Sindon þa bearwas         bledum gehongne,
wlitigum wæstmum,         þær no waniað o,
halge under heofonum,         holtes frætwe.
Ne feallað þær on foldan         fealwe blostman,

75

wudubeama wlite,         ac þær wrætlice
on þam treowum symle         telgan gehladene,
ofett edniwe,         in ealle tid
on þam græswonge         grene stondaþ,
gehroden hyhtlice         haliges meahtum,

80

beorhtast bearwa.         No gebrocen weorþeð
holt on hiwe,         þær se halga stenc
wunaþ geond wynlond;         þæt onwended ne bið
æfre to ealdre,         ærþon endige
frod fyrngeweorc         se hit on frymþe gescop.

85

ðone wudu weardaþ         wundrum fæger
fugel feþrum strong,         se is fenix haten.
þær se anhaga         eard bihealdeþ,
deormod drohtað;         næfre him deaþ sceþeð
on þam willwonge,         þenden woruld stondeþ.

90

Se sceal þære sunnan         sið behealdan
ond ongean cuman         godes condelle,
glædum gimme,         georne bewitigan,
hwonne up cyme         æþelast tungla
ofer yðmere         estan lixan,

95

fæder fyrngeweorc         frætwum blican,
torht tacen godes.         Tungol beoþ ahyded,
gewiten under waþeman         westdælas on,
bideglad on dægred,         ond seo deorce niht
won gewiteð;         þonne waþum strong

100

fugel feþrum wlonc         on firgenstream
under lyft, ofer lagu         locað georne,
hwonne up cyme         eastan glidan
ofer sidne sæ         swegles leoma.
Swa se æþela fugel         æt þam æspringe

105

wlitigfæst wunað         wyllestreamas,
þær se tireadga         twelf siþum hine
bibaþað in þam burnan         ær þæs beacnes cyme,
sweglcondelle,         ond symle swa oft
of þam wilsuman         wyllgespryngum

110

brimcald beorgeð         æt baða gehwylcum.
Siþþan hine sylfne         æfter sundplegan
heahmod hefeð         on heanne beam,
þonan yþast mæg         on eastwegum
sið bihealdan,         hwonne swegles tapur

115

ofer holmþræce         hædre blice,
leohtes leoma.         Lond beoð gefrætwad,
woruld gewlitegad,         siþþan wuldres gim
ofer geofones gong         grund gescineþ
geond middangeard,         mærost tungla.

120

Sona swa seo sunne         sealte streamas
hea oferhlifað,         swa se haswa fugel
beorht of þæs bearwes         beame gewiteð,
fareð feþrum snell         flyhte on lyfte,
swinsað ond singeð         swegle togeanes.

125

ðonne bið swa fæger         fugles gebæru,
onbryrded breostsefa,         blissum hremig;
wrixleð woðcræfte         wundorlicor
beorhtan reorde,         þonne æfre byre monnes
hyrde under heofonum,         siþþan heahcyning,

130

wuldres wyrhta,         woruld staþelode,
heofon ond eorþan.         Biþ þæs hleoðres sweg
eallum songcræftum         swetra ond wlitigra
ond wynsumra         wrenca gehwylcum.
Ne magon þam breahtme         byman ne hornas,

135

ne hearpan hlyn,         ne hæleþa stefn
ænges on eorþan,         ne organan,
sweghleoþres geswin,         ne swanes feðre,
ne ænig þara dreama         þe dryhten gescop
gumum to gliwe         in þas geomran woruld.

140

Singeð swa ond swinsað         sælum geblissad,
oþþæt seo sunne         on suðrodor
sæged weorþeð.         þonne swiað he
ond hlyst gefeð,         heafde onbrygdeð,
þrist, þonces gleaw,         ond þriwa ascæceð

145

feþre flyhthwate;         fugol bið geswiged.
Symle he twelf siþum         tida gemearcað
dæges ond nihtes.         Swa gedemed is
bearwes bigengan,         þæt he þær brucan mot
wonges mid willum,         ond welan neotan,

150

lifes ond lissa,         londes frætwa,
oþþæt he þusende         þisses lifes,
wudubearwes weard,         wintra gebideþ.
ðonne bið gehefgad         haswigfeðra,
gomol, gearum frod,         grene eorðan

155

aflyhð, fugla wyn,         foldan geblowene,
ond þonne geseceð         side rice
middangeardes,         þær no men bugað
eard ond eþel.         þær he ealdordom
onfehð foremihtig         ofer fugla cynn,

160

geþungen on þeode,         ond þrage mid him
westen weardað.         þonne waþum strong
west gewiteð         wintrum gebysgad
fleogan feþrum snel.         Fuglas þringað
utan ymbe æþelne;         æghwylc wille

165

wesan þegn ond þeow         þeodne mærum,
oþþæt hy gesecað         Syrwara lond
corðra mæste.         Him se clæna þær
oðscufeð scearplice,         þæt he in scade weardað,
on wudubearwe,         weste stowe,

170

biholene ond bihydde         hæleþa monegum.
ðær he heanne beam         on holtwuda
wunað ond weardað,         wyrtum fæstne
under heofunhrofe,         þone hatað men
Fenix on foldan,         of þæs fugles noman.

175

Hafað þam treowe forgiefen         tirmeahtig cyning,
meotud moncynnes,         mine gefræge,
þæt se ana is         ealra beama
on eorðwege         uplædendra
beorhtast geblowen;         ne mæg him bitres wiht

180

scyldum sceððan,         ac gescylded a
wunað ungewyrded,         þenden woruld stondeð.
ðonne wind ligeð,         weder bið fæger,
hluttor heofones gim         halig scineð,
beoð wolcen towegen,         wætra þryþe

185

stille stondað,         biþ storma gehwylc
aswefed under swegle,         suþan bliceð
wedercondel wearm,         weorodum lyhteð,
ðonne on þam telgum         timbran onginneð,
nest gearwian.         Bið him neod micel

190

þæt he þa yldu         ofestum mote
þurh gewittes wylm         wendan to life,
feorg geong onfon.         þonne feor ond neah
þa swetestan         somnað ond gædrað
wyrta wynsume         ond wudubleda

195

to þam eardstede,         æþelstenca gehwone,
wyrta wynsumra,         þe wuldorcyning,
fæder frymða gehwæs,         ofer foldan gescop
to indryhtum         ælda cynne,
swetes under swegle.         þær he sylf biereð

200

in þæt treow innan         torhte frætwe;
þær se wilda fugel         in þam westenne
ofer heanne beam         hus getimbreð,
wlitig ond wynsum,         ond gewicað þær
sylf in þam solere,         ond ymbseteð utan

205

in þam leafsceade         lic ond feþre
on healfa gehware         halgum stencum
ond þam æþelestum         eorþan bledum.
Siteð siþes fus.         þonne swegles gim
on sumeres tid,         sunne hatost,

210

ofer sceadu scineð         ond gesceapu dreogeð,
woruld geondwliteð,         þonne weorðeð his
hus onhæted         þurh hador swegl.
Wyrta wearmiað,         willsele stymeð
swetum swæccum,         þonne on swole byrneð

215

þurh fyres feng         fugel mid neste.
Bæl bið onæled.         þonne brond þeceð
heorodreorges hus,         hreoh onetteð,
fealo lig feormað         ond fenix byrneð,
fyrngearum frod.         þonne fyr þigeð

220

lænne lichoman;         lif bið on siðe,
fæges feorhhord,         þonne flæsc ond ban
adleg æleð.         Hwæþre him eft cymeð
æfter fyrstmearce         feorh edniwe,
siþþan þa yslan         eft onginnað

225

æfter ligþræce         lucan togædre,
geclungne to cleowenne.         þonne clæne bið
beorhtast nesta,         bæle forgrunden
heaþorofes hof;         hra bið acolad,
banfæt gebrocen,         ond se bryne sweþrað.

230

þonne of þam ade         æples gelicnes
on þære ascan bið         eft gemeted,
of þam weaxeð wyrm,         wundrum fæger,
swylce he of ægerum         ut alæde,
scir of scylle.         þonne on sceade weaxeð,

235

þæt he ærest bið         swylce earnes brid,
fæger fugeltimber;         ðonne furþor gin
wridað on wynnum,         þæt he bið wæstmum gelic
ealdum earne,         and æfter þon
feþrum gefrætwad,         swylc he æt frymðe wæs,

240

beorht geblowen.         þonne bræd weorþeð
eal edniwe         eft acenned,
synnum asundrad,         sumes onlice
swa mon to ondleofne         eorðan wæstmas
on hærfeste         ham gelædeð,

245

wiste wynsume,         ær wintres cyme,
on rypes timan,         þy læs hi renes scur
awyrde under wolcnum;         þær hi wraðe metað,
fodorþege gefean,         þonne forst ond snaw
mid ofermægne         eorþan þeccað

250

wintergewædum.         Of þam wæstmum sceal
eorla eadwela         eft alædan
þurh cornes gecynd,         þe ær clæne bið
sæd onsawen.         þonne sunnan glæm
on lenctenne,         lifes tacen,

255

weceð woruldgestreon,         þæt þa wæstmas beoð
þurh agne gecynd         eft acende,
foldan frætwe.         Swa se fugel weorþeð,
gomel æfter gearum,         geong edniwe,
flæsce bifongen.         No he foddor þigeð,

260

mete on moldan,         nemne meledeawes
dæl gebyrge,         se dreoseð oft
æt middre nihte;         bi þon se modga his
feorh afedeð,         oþþæt fyrngesetu,
agenne eard,         eft geseceð.

265

þonne bið aweaxen         wyrtum in gemonge
fugel feþrum deal;         feorh bið niwe,
geong, geofona ful,         þonne he of greote his
lic leoþucræftig,         þæt ær lig fornom,
somnað, swoles lafe,         searwum gegædrað

270

ban gebrosnad,         æfter bælþræce,
ond þonne gebringeð         ban ond yslan,
ades lafe,         eft ætsomne,
ond þonne þæt wælreaf         wyrtum biteldeð,
fægre gefrætwed.         ðonne afysed bið

275

agenne eard         eft to secan.
þonne fotum ymbfehð         fyres lafe,
clam biclyppeð,         ond his cyþþu eft,
sunbeorht gesetu,         seceð on wynnum,
eadig eþellond.         Eall bið geniwad

280

feorh ond feþerhoma,         swa he æt frymþe wæs,
þa hine ærest god         on þone æþelan wong
sigorfæst sette.         He his sylfes þær
ban gebringeð,         þa ær brondes wylm
on beorhstede         bæle forþylmde,

285

ascan to eacan.         þonne eal geador
bebyrgeð beaducræftig         ban ond yslan
on þam ealonde.         Bið him edniwe
þære sunnan segn,         þonne swegles leoht,
gimma gladost,         ofer garsecg up,

290

æþeltungla wyn,         eastan lixeð.
Is se fugel fæger         forweard hiwe,
bleobrygdum fag         ymb þa breost foran.
Is him þæt heafod         hindan grene,
wrætlice wrixled,         wurman geblonden.

295

þonne is se finta         fægre gedæled,
sum brun, sum basu,         sum blacum splottum
searolice beseted.         Sindon þa fiþru
hwit hindanweard,         ond se hals grene
nioþoweard ond ufeweard,         ond þæt nebb lixeð

300

swa glæs oþþe gim,         geaflas scyne
innan ond utan.         Is seo eaggebyrd
stearc ond hiwe         stane gelicast,
gladum gimme,         þonne in goldfate
smiþa orþoncum         biseted weorþeð.

305

Is ymb þone sweoran,         swylce sunnan hring,
beaga beorhtast         brogden feðrum.
Wrætlic is seo womb neoþan,         wundrum fæger,
scir ond scyne.         Is se scyld ufan
frætwum gefeged         ofer þæs fugles bæc.

310

Sindon þa scancan         scyllum biweaxen,
fealwe fotas.         Se fugel is on hiwe
æghwæs ænlic,         onlicost pean,
wynnum geweaxen,         þæs gewritu secgað.
Nis he hinderweard,         ne hygegælsa,

315

swar ne swongor,         swa sume fuglas,
þa þe late þurh lyft         lacað fiþrum,
ac he is snel ond swift         ond swiþe leoht,
wlitig ond wynsum,         wuldre gemearcad.
Ece is se æþeling         se þe him þæt ead gefeð!

320

þonne he gewiteð         wongas secan,
his ealdne eard,         of þisse eþeltyrf.
Swa se fugel fleogeð,         folcum oðeaweð
mongum monna         geond middangeard,
þonne somniað         suþan ond norþan,

325

eastan ond westan,         eoredciestum,
farað feorran ond nean         folca þryþum
þær hi sceawiaþ         scyppendes giefe
fægre on þam fugle,         swa him æt fruman sette
sigora soðcyning         sellicran gecynd,

330

frætwe fægerran         ofer fugla cyn.
ðonne wundriað         weras ofer eorþan
wlite ond wæstma,         ond gewritum cyþað,
mundum mearciað         on marmstane,
hwonne se dæg ond seo tid         dryhtum geeawe

335

frætwe flyhthwates.         ðonne fugla cynn
on healfa gehwone         heapum þringað,
sigað sidwegum,         songe lofiað,
mærað modigne         meaglum reordum,
ond swa þone halgan         hringe beteldað

340

flyhte on lyfte;         fenix biþ on middum,
þreatum biþrungen.         þeoda wlitað,
wundrum wafiað,         hu seo wilgedryht
wildne weorþiað,         worn æfter oþrum,
cræftum cyþað         ond for cyning mærað

345

leofne leodfruman,         lædað mid wynnum
æþelne to earde,         oþþæt se anhoga
oðfleogeð, feþrum snel,         þæt him gefylgan ne mæg
drymendra gedryht,         þonne duguða wyn
of þisse eorþan tyrf         eþel seceð.

350

Swa se gesæliga         æfter swylthwile
his ealdcyðþe         eft geneosað,
fægre foldan.         Fugelas cyrrað
from þam guðfrecan         geomormode
eft to earde.         þonne se æþeling bið

355

giong in geardum.         God ana wat,
cyning ælmihtig,         hu his gecynde bið,
wifhades þe weres;         þæt ne wat ænig
monna cynnes,         butan meotod ana,
hu þa wisan sind         wundorlice,

360

fæger fyrngesceap,         ymb þæs fugles gebyrd.
þær se eadga mot         eardes neotan,
wyllestreama         wuduholtum in,
wunian in wonge,         oþþæt wintra bið
þusend urnen.         þonne him weorþeð

365

ende lifes;         hine ad þeceð
þurh æledfyr.         Hwæþre eft cymeð
aweaht wrætlice         wundrum to life.
Forþon he drusende         deað ne bisorgað,
sare swyltcwale,         þe him symle wat

370

æfter ligþræce         lif edniwe,
feorh æfter fylle,         þonne fromlice
þurh briddes had         gebreadad weorðeð
eft of ascan,         edgeong weseð
under swegles hleo.         Bið him self gehwæðer

375

sunu ond swæs fæder,         ond symle eac
eft yrfeweard         ealdre lafe.
Forgeaf him se meahta         moncynnes fruma
þæt he swa wrætlice         weorþan sceolde
eft þæt ilce         þæt he ær þon wæs,

380

feþrum bifongen,         þeah hine fyr nime.
Swa þæt ece lif         eadigra gehwylc
æfter sarwræce         sylf geceoseð
þurh deorcne deað,         þæt he dryhtnes mot
æfter geardagum         geofona neotan

385

on sindreamum,         ond siþþan a
wunian in wuldre         weorca to leane.
þisses fugles gecynd         fela gelices
bi þam gecornum         Cristes þegnum
beacnað in burgum,         hu hi beorhtne gefean

390

þurh fæder fultum         on þas frecnan tid
healdaþ under heofonum,         ond him heanne blæd
in þam uplican         eðle gestrynaþ.
Habbaþ we geascad         þæt se ælmihtiga
worhte wer ond wif         þurh his wundra sped,

395

ond hi þa gesette         on þone selestan
foldan sceata,         þone fira bearn
nemnað neorxnawong,         þær him nænges wæs
eades onsyn,         þenden eces word,
halges hleoþorcwide,         healdan woldan

400

on þam niwan gefean.         þær him niþ gescod,
ealdfeondes æfest,         se him æt gebead,
beames blede,         þæt hi bu þegun
æppel unrædum         ofer est godes,
byrgdon forbodene.         þær him bitter wearð

405

yrmþu æfter æte         ond hyra eaferum swa,
sarlic symbel         sunum ond dohtrum.
Wurdon teonlice         toþas idge
ageald æfter gylte.         Hæfdon godes yrre,
bittre bealosorge.         þæs þa byre siþþan

410

gyrne onguldon,         þe hi þæt gyfl þegun
ofer eces word.         Forþon hy eðles wyn
geomormode         ofgiefan sceoldon
þurh nædran niþ,         þa heo nearwe biswac
yldran usse         in ærdagum

415

þurh fæcne ferð,         þæt hi feor þonan
in þas deaðdene         drohtað sohton,
sorgfulran gesetu.         Him wearð selle lif
heolstre bihyded,         ond se halga wong
þurh feondes searo         fæste bityned

420

wintra mengu,         oþþæt wuldorcyning
þurh his hidercyme         halgum togeanes,
moncynnes gefea,         meþra frefrend,
ond se anga hyht,         eft ontynde.
Is þon gelicast,         þæs þe us leorneras

425

wordum secgað,         ond writu cyþað,
þisses fugles gefær,         þonne frod ofgiefeð
eard ond eþel,         ond geealdad bið.
Gewiteð werigmod,         wintrum gebysgad,
þær he holtes hleo         heah gemeteð,

430

in þam he getimbreð         tanum ond wyrtum
þam æþelestum         eardwic niwe,
nest on bearwe.         Bið him neod micel
þæt he feorhgeong eft         onfon mote
þurh liges blæst         lif æfter deaþe,

435

edgeong wesan,         ond his ealdcyðþu,
sunbeorht gesetu,         secan mote
æfter fyrbaðe.         Swa ða foregengan,
yldran usse,         anforleton
þone wlitigan wong         ond wuldres setl,

440

leoflic on laste,         tugon longne sið
in hearmra hond,         þær him hettende,
earme aglæcan,         oft gescodan.
Wæron hwæþre monge,         þa þe meotude wel
gehyrdun under heofonum         halgum ðeawum,

445

dædum domlicum,         þæt him dryhten wearð,
heofona heahcyning,         hold on mode.
ðæt is se hea beam         in þam halge nu
wic weardiað,         þær him wihte ne mæg
ealdfeonda nan         atre sceþþan,

450

facnes tacne,         on þas frecnan tid.
þær him nest wyrceð         wið niþa gehwam
dædum domlicum         dryhtnes cempa,
þonne he ælmessan         earmum dæleð,
dugeþa leasum,         ond him dryhten gecygð,

455

fæder on fultum,         forð onetteð,
lænan lifes         leahtras dwæsceþ,
mirce mandæde,         healdeð meotudes æ
beald in breostum,         ond gebedu seceð
clænum gehygdum,         ond his cneo bigeð

460

æþele to eorþan,         flyhð yfla gehwylc,
grimme gieltas,         for godes egsan,
glædmod gyrneð         þæt he godra mæst
dæda gefremme;         þam biþ dryhten scyld
in siþa gehwane,         sigora waldend,

465

weoruda wilgiefa.         þis þa wyrta sind,
wæstma blede,         þa se wilda fugel
somnað under swegle         side ond wide
to his wicstowe,         þær he wundrum fæst
wið niþa gehwam         nest gewyrceð.

470

Swa nu in þam wicum         willan fremmað
mode ond mægne         meotudes cempan,
mærða tilgað;         þæs him meorde wile
ece ælmihtig         eadge forgildan.
Beoð him of þam wyrtum         wic gestaþelad

475

in wuldres byrig         weorca to leane,
þæs þe hi geheoldan         halge lare
hate æt heortan,         hige weallende
dæges ond nihtes         dryhten lufiað,
leohte geleafan         leofne ceosað

480

ofer woruldwelan;         ne biþ him wynne hyht
þæt hy þis læne lif         long gewunien.
þus eadig eorl         ecan dreames,
heofona hames         mid heahcyning
earnað on elne,         oþþæt ende cymeð

485

dogorrimes,         þonne deað nimeð,
wiga wælgifre,         wæpnum geþryþed,
ealdor anra gehwæs,         ond in eorþan fæðm
snude sendeð         sawlum binumene
læne lichoman,         þær hi longe beoð

490

oð fyres cyme         foldan biþeahte.
ðonne monge beoð         on gemot læded
fyra cynnes;         wile fæder engla,
sigora soðcyning,         seonoþ gehegan,
duguða dryhten,         deman mid ryhte.

495

þonne æriste         ealle gefremmaþ
men on moldan,         swa se mihtiga cyning
beodeð, brego engla,         byman stefne
ofer sidne grund,         sawla nergend.
Bið se deorca deað         dryhtnes meahtum

500

eadgum geendad.         æðele hweorfað,
þreatum þringað,         þonne þeos woruld,
scyldwyrcende,         in scome byrneð,
ade onæled.         Weorþeð anra gehwylc
forht on ferþþe,         þonne fyr briceð

505

læne londwelan,         lig eal þigeð
eorðan æhtgestreon,         æpplede gold
gifre forgripeð,         grædig swelgeð
londes frætwe.         þonne on leoht cymeð
ældum þisses         in þa openan tid

510

fæger ond gefealic         fugles tacen,
þonne anwald eal         up astelleð
of byrgenum,         ban gegædrað,
leomu lic somod,         ond lifes gæst,
fore Cristes cneo.         Cyning þrymlice

515

of his heahsetle         halgum scineð,
wlitig wuldres gim.         Wel biþ þam þe mot
in þa geomran tid         gode lician.
ðær þa lichoman,         leahtra clæne,
gongað glædmode,         gæstas hweorfað

520

in banfatu,         þonne bryne stigeð
heah to heofonum.         Hat bið monegum
egeslic æled,         þonne anra gehwylc,
soðfæst ge synnig,         sawel mid lice,
from moldgrafum         seceð meotudes dom,

525

forhtafæred.         Fyr bið on tihte,
æleð uncyste.         þær þa eadgan beoð
æfter wræchwile         weorcum bifongen,
agnum dædum.         þæt þa æþelan sind
wyrta wynsume,         mid þam se wilda fugel

530

his sylfes nest         biseteð utan,
þæt hit færinga         fyre byrneð,
forsweleð under sunnan,         ond he sylfa mid,
ond þonne æfter lige         lif eft onfehð
edniwinga.         Swa bið anra gehwylc

535

flæsce bifongen         fira cynnes,
ænlic ond edgeong,         se þe his agnum her
willum gewyrceð         þæt him wuldorcyning
meahtig æt þam mæþle         milde geweorþeð.
þonne hleoþriað         halge gæstas,

540

sawla soðfæste,         song ahebbað,
clæne ond gecorene,         hergað cyninges þrym,
stefn æfter stefne,         stigað to wuldre
wlitige gewyrtad         mid hyra weldædum.
Beoð þonne amerede         monna gæstas,

545

beorhte abywde         þurh bryne fyres.
Ne wene þæs ænig         ælda cynnes
þæt ic lygewordum         leoð somnige,
write woðcræfte.         Gehyrað witedom
Iobes gieddinga.         þurh gæstes blæd

550

breostum onbryrded,         beald reordade,
wuldre geweorðad;         he þæt word gecwæð:
"Ic þæt ne forhycge         heortan geþoncum,
þæt ic in minum neste         neobed ceose,
hæle hrawerig,         gewite hean þonan

555

on longne sið,         lame bitolden,
geomor gudæda,         in greotes fæðm,
ond þonne æfter deaþe         þurh dryhtnes giefe
swa se fugel fenix         feorh edniwe
æfter æriste         agan mote,

560

dreamas mid dryhten,         þær seo deore scolu
leofne lofiað.         Ic þæs lifes ne mæg
æfre to ealdre         ende gebidan,
leohtes ond lissa.         þeah min lic scyle
on moldærne         molsnad weorþan

565

wyrmum to willan,         swa þeah weoruda god
æfter swylthwile         sawle alyseð
ond in wuldor aweceð.         Me þæs wen næfre
forbirsteð in breostum,         ðe ic in brego engla
forðweardne gefean         fæste hæbbe."

570

ðus frod guma         on fyrndagum
gieddade gleawmod,         godes spelboda,
ymb his æriste         in ece lif,
þæt we þy geornor         ongietan meahten
tirfæst tacen         þæt se torhta fugel

575

þurh bryne beacnað.         Bana lafe,
ascan ond yslan,         ealle gesomnað
æfter ligbryne,         lædeþ siþþan
fugel on fotum         to frean geardum,
sunnan togeanes.         þær hi siþþan forð

580

wuniað wintra fela,         wæstmum geniwad,
ealles edgiong,         þær ænig ne mæg
in þam leodscype         læþþum hwopan.
Swa nu æfter deaðe         þurh dryhtnes miht
somod siþiaþ         sawla mid lice,

585

fægre gefrætwed,         fugle gelicast,
in eadwelum         æþelum stencum,
þær seo soþfæste         sunne lihteð
wlitig ofer weoredum         in wuldres byrig.
ðonne soðfæstum         sawlum scineð

590

heah ofer hrofas         hælende Crist.
Him folgiað         fuglas scyne,
beorhte gebredade,         blissum hremige,
in þam gladan ham,         gæstas gecorene,
ece to ealdre.         þær him yfle ne mæg

595

fah feond gemah         facne sceþþan,
ac þær lifgað a         leohte werede,
swa se fugel fenix,         in freoþu dryhtnes,
wlitige in wuldre.         Weorc anra gehwæs
beorhte bliceð         in þam bliþan ham

600

fore onsyne         ecan dryhtnes,
symle in sibbe,         sunnan gelice.
þær se beorhta beag,         brogden wundrum
eorcnanstanum,         eadigra gehwam
hlifað ofer heafde.         Heafelan lixað,

605

þrymme biþeahte.         ðeodnes cynegold
soðfæstra gehwone         sellic glengeð
leohte in life,         þær se longa gefea,
ece ond edgeong,         æfre ne sweþrað,
ac hy in wlite wuniað,         wuldre bitolden

610

fægrum frætwum,         mid fæder engla.
Ne bið him on þam wicum         wiht to sorge,
wroht ne weþel         ne gewindagas,
hungor se hata         ne se hearda þurst,
yrmþu ne yldo.         Him se æþela cyning

615

forgifeð goda gehwylc.         þær gæsta gedryht
hælend hergað         ond heofoncyninges
meahte mærsiað,         singað metude lof.
Swinsað sibgedryht         swega mæste
hædre ymb þæt halge         heahseld godes,

620

bliþe bletsiað         bregu selestan
eadge mid englum,         efenhleoþre þus:
"Sib si þe, soð god,         ond snyttrucræft,
ond þe þonc sy         þrymsittendum
geongra gyfena,         goda gehwylces.

625

Micel, unmæte         mægnes strengðu,
heah ond halig!         Heofonas sindon
fægre gefylled,         fæder ælmihtig,
ealra þrymma þrym,         þines wuldres,
uppe mid englum         ond on eorðan somod.

630

Gefreoþa usic, frymþa scyppend!         þu eart fæder ælmihtig
in heannesse,         heofuna waldend."
ðus reordiað         ryhtfremmende,
manes amerede,         in þære mæran byrig;
cyneþrym cyþað,         caseres lof

635

singað on swegle         soðfæstra gedryht,
þam anum is         ece weorðmynd
forð butan ende.         Næs his frymð æfre,
eades ongyn.         þeah he on eorþan her
þurh cildes had         cenned wære

640

in middangeard,         hwæþre his meahta sped
heah ofer heofonum         halig wunade,
dom unbryce.         þeah he deaþes cwealm
on rode treow         ræfnan sceolde,
þearlic wite,         he þy þriddan dæge

645

æfter lices hryre         lif eft onfeng
þurh fæder fultum.         Swa fenix beacnað,
geong in geardum,         godbearnes meaht,
þonne he of ascan         eft onwæcneð
in lifes lif,         leomum geþungen.

650

Swa se hælend us         helpe gefremede
þurh his lices gedal,         lif butan ende,
swa se fugel swetum         his fiþru tu
ond wynsumum         wyrtum gefylleð,
fægrum foldwæstmum,         þonne afysed bið.

655

þæt sindon þa word,         swa us gewritu secgað,
hleoþor haligra,         þe him to heofonum bið,
to þam mildan gode,         mod afysed
in dreama dream,         þær hi dryhtne to giefe
worda ond weorca         wynsumne stenc

660

in þa mæran gesceaft         meotude bringað,
in þæt leohte lif.         Sy him lof symle
þurh woruld worulda,         ond wuldres blæd,
ar ond onwald,         in þam uplican
rodera rice.         He is on ryht cyning

665

middangeardes         ond mægenþrymmes,
wuldre biwunden         in þære wlitigan byrig.
Hafað us alyfed         lucis auctor
þæt we motun her         merueri,
goddædum begietan         gaudia in celo,

670

þær we motun         maxima regna
secan ond gesittan         sedibus altis,
lifgan in lisse         lucis et pacis,
agan eardinga         almæ letitiæ,
brucan blæddaga,         blandem et mitem

675

geseon sigora frean         sine fine,
ond him lof singan         laude perenne,
eadge mid englum.         Alleluia.