A translation of The Raven into Latin was published in 1866, at Oxford and London, in a volume of translations from English poetry, entitled Fasciculus ediderunt Ludovicus Gidley et Robinson Thornton. Mr. Gidley was the author of this particular rendering, which appears to have been once or twice republished already, and is as follows:—
Alta nox erat; sedebam tædio fessus gravi,
Nescio quid exoletæ perlegens scientiæ,
Cum velut pulsantis ortus est sonus meas fores—
Languido pulsantis ictu cubiculi clausas fores:
"En, amicus visitum me serius," dixi, "venit— Inde fit sonus;—quid amplius?"
Ah! recordor quod Decembris esset hora nubili,
In pariete quod favillæ fingerent imagines.
Crastinum diem petebam; nil erat solaminis,
Nil levaminis legendo consequi cura? meæ:—
De Leonina delebam, cœlites quam nominant— Nos non nominamus amplius.
Mœstus aulæi susurros purpurati, et serici,
Horrui vana nee ante cognita formidine;
Propter hoc, cor palpitans ut sisterem, jam dictitans
Constiti, "Meus sodalis astat ad fores meas,
Me meus sero sodalis hie adest efflagitans; Inde fit sonus;—quid amplius?"
Mente mox corroborata, desineus vanum metum,
"Quisquis es, tu parce," dixi, "negligentiæ meæ;
Me levis somnus tenebat, et guatis tam lenibus
Ictibus fores meas, ut irritum sonum excites,
Quem mea vix consequebar aure"—tunc pandi fores:— Illic nox erat;—nil amplius.
Ales iste luculenter eloquens me perculit,
Ipsa quamvis indicaret pæne nil responsio;
Namque nobis confitendum est nemini mortalium
Copiam datam videndi quadrupedem unquam aut alitem,
Qui super fores sederet sculptilem premeus Deam, Dictus nomine hoc, "Non amplius."
At sedens super decorum solus ales id caput,
Verba tanquam mente tota dixit haec tantummodo.
Deinde pressis mansit alis, postea nil proferens,
Donec ægre murrmirârim, "Cæteri me negligunt—
Deseret me eras volucris, spes ut ante destitit." Corvus tune refert, "Non amplius."
Has tenebras intuebar turn stupens metu diu,
Hæsitans, et meute fingens quodlibet miraculum;
At tacebat omne limen ferreo silentio,
Et, "Leonina!" inde nomen editum solum fuit;
Ipse dixeram hoc, et echo reddidit loquax idem;— Hæc vox edita est;—nil amplius.
In cubiclum mox regressus, concitio præcordiis,
Admodum paulo acriorem rursus ictum exaudio.
"Quicquid est, certe fenestras concutit," dixi, meas;
"Eja, prodest experiri quid sit hoc mysterium—
Cor, parumper conquiesce, donec hoc percepero;— Flatus hie strepit;—nil amplius."
Tune repagulis remotis, huc et huc, en cursitans,
Et micans alis, verenda forma, corvus insilit.
Blandiens haud commoratus, quam cellerrime viam;
Fecit, et gravis, superbus, constitit super fores—
In caput divæ Minervæ collorans se sculptile Sedit, motus haud dein amplius.
Nonnihil deliniebat cor meum iste ales niger,
Fronte, ecu Catoniana, tetrica me contuens:
"Tu, licet sis capite lævi, tamen es acer, impiger.
Tam verendus," inquam, "et ater, noctis e plaga vagans—
Dic, amabo, qui vocaris nocte sub Plutonia? " Corvus rettulit, "Non amplius."
Me statim commovit apta, quam dedit, responsio:
"Ista," dixit, "sola vox est hinc spes, peculium,
Quam miser præcepit actus casibus crebis herus
Ingruentibus maligne, donec ingemisceret,
Hanc querelam, destitutus spes, redintegrans diu, Vocem lugubrem, 'Non amplius.'"
Mox, nam adhuc deliniebat cor meum iste ales niger,
Culcitis stratum sedile colloco adversus fores;
Hac Cubans in sede molli mente cogito mea,
Multa fingens continenter, quid voluerit alitis
Tam sinistri, tam nigrantis, tam macri, tam tetrici, Ista rauca vox, "Non amplius."
Augmans hoc considebam, froferens vocis nihil
Ad volucrem, jam intruentem pupulis me flammeis;
Augurans hôc plus sedebam, segniter fulto meo
Capite culcita decora, luce lampadis lita,
Quam premet puella mollem, luce lampadis litam, Ilia, lux mea, ah! non amplius.
Visus aer thureis tunc fumigari odoribus,
Quos ferebant Dî prementis pede tapeta tinnulo.
"En miser," dixi, "minstrant—Dî tibi nunc exhibent
Otium multùm dolenti de Leonina tua!
Eja, nepenthes potitor, combibens oblivia!" Corvus rettulit, "Non amplius."
"Tu, sacer propheta," dix, "sis licet dæmon atrox!—
Tartarus seu te profundus, seu procella hue egerit,
Tu, peregrinans, et audax, hanc malam visens domum,
Quam colet ferox Erinnys—dic mihi, dic, obsecro,
Num levamen sit doloris, quern gero—dic, obsecro!" Corvus rettulit, "Non amplius."
"Tu, sacer propheta," dixi, "sis licet dæmon atrox!
Obsecro deos per illos queris uterque cedimus—
Die dolenti, num remotis in locis olim Elysî
Sim potiturus puella numini carissima,
Num Leoninam videbo, cœlites quam nominant" Corvus rettulit, "Non amplius."
"Ista tempus emigrandi vox notet," dixi fremens—
"Repete nimbum, repete noctis, tu, plagam Plutoniam!
Nulla sit relicta testans pluma commentum nigra!
Mitte miserum persequi me! linque Palladis caput!
E meo tu corde rostrum, postibus formam eripe!" Corvus rettulit, "Non amplius."
Et sedens, pennis quietis usque, corvus, indies,
Sculptilis premit Minervæ desuper pallens caput;
Similis oculos molienti luctuosa dæmoni:
Sub lychno nigrat tapetes fluctuans umbra alitis;
Et mihi mentem levandi subrutam hac umbra meam Facta copia est—non amplius!
